Thánh Gia, một gia đình Thánh gồm người chồng, người vợ
và người con. Đó là Thánh Giuse, Mẹ Maria, và Chúa
Giêsu.
Hơn lúc nào hết, trong thế giới hôm nay nền tảng và giá
trị gia đình đang bị phá vỡ và coi thường. Suy niệm về
Lễ Thánh Gia mở ra cho chúng ta một cái nhìn trung thực,
giá trị, và ý nghĩa thánh thiện của ơn gọi hôn nhân, và
của gia đình.
Chị Lucia trước khi qua đời đã tiết lộ, trận chiến cuối
cùng giữa Satan và Thiên Chúa là trận chiến gia đình. Nó
và các quỉ thần đang cố gắng làm mọi việc kể cả những gì
xấu xa nhất để phá vỡ ơn gọi hôn nhân, phá đổ nền tảng
của gia đình. Chúng tìm mọi cách để đưa con người vào
những suy nghĩ phản văn hóa, phản giá trị luân lý và đạo
đức về gia đình, như việc sống với nhau mà không cần
cưới hỏi, coi nhẹ và bình thường hóa việc ly dị, phá
thai, và hôn nhân đồng tính.
Phá vỡ, hủy diệt nền tảng của ơn gọi hôn nhân và gia
đình, vì Satan hiểu rằng gia đình là hình ảnh của Gia
Đình Thiên Chúa Ba Ngôi, một gia đình được nối kết bằng
tình yêu. Chúa Cha yêu Chúa Con. Chúa Con yêu Chúa Cha
và tình yêu của hai Đấng phát sinh ra Chúa Thánh Thần.
Gia đình cũng phản ảnh tình yêu mà Thiên Chúa dành cho
con người khi Ngài phối hợp Adong và Evà, gia đình đầu
tiên của nhân loại. Adong đã say đắm và gọi Evà là
“xương và thịt” của mình: “Đây là xương của xương tôi và
thịt của thịt tôi.” (Gen 2:23)
Thánh Gia Nazareth phản ảnh đúng nghĩa một gia đình với
vai trò, chức năng của người chồng là Thánh Giuse, người
vợ là Đức Maria, và người con là Đức Giêsu Kitô. Trong
gia đình này mọi người đã sống, đã sinh hoạt, đã trải
qua những gian nan, thử thách, và vất vả như bao gia
đình khác. Các Ngài đã trải qua cái nghèo ở hang bò lừa
Belem, ở trong căn nhà tại Nazareth. Các ngài đã trải
qua những giây phút lặn lội, vất vả, nguy hiểm trên
đường trốn chạy Herôđe. Các ngài cũng đối diện với những
hiểu lầm, những khó khăn khi tìm hiểu ý nghĩa công việc
của nhau. Trong vai trò làm cha mẹ, các Ngài đã phải băn
khoăn, lo lắng khi lạc mất con, khi nghe con trả lời
những câu hỏi mà các Ngài không hiểu. Và cuối đời, Mẹ
Maria đã trải qua cuộc sống góa bụa, sống với Gioan, vị
Tông Đồ do Chúa Giêsu trối lại trên thập giá.
Những hình ảnh ấy rất gần gũi, rất thân thiết, và cũng
rất chân thật với cuộc đời của phần đông chúng ta trong
vai trò làm chồng, làm vợ, làm cha mẹ, và làm con cái.
Nhiều lúc vui, hạnh phúc, nhưng cũng nhiều lúc rất lo
lắng, phân vân, rất buồn khổ vì không được những người
thân trong gia đình hiểu, thông cảm và chia sẻ những gì
mình nghĩ, cũng như những gì mình làm.
Đi sâu vào thực tế và để áp dụng trong cuộc sống khi suy
niệm về Gia Đình Nazareth, chúng ta có thể tìm thấy ý
nghĩa của nó dựa theo trích đoạn Tin Mừng của Thánh Luca
phối hợp với Tin Mừng của Thánh Mátthêu.
Thánh Luca ghi lại cảnh các mục đồng sau khi đến Belem,
đầu tiên là họ “thấy Maria, và Giuse, và Hài Nhi nằm
trong máng cỏ” (Luca 2:16). Một cách tương tự, Thánh
Mátthêu ghi lại cảnh ba vua khi đến kính viếng Chúa Hài
Đồng, các ngài “đã thấy hài nhi cùng với mẹ mình là
Maria…” (Mat 2:11).
Những gì các thánh ký đã diễn tả trên cho ta cảm nhận
rằng, vai trò người phụ nữ rất quan trọng trong việc duy
trì và bảo vệ hạnh phúc gia đình. Khi vào nhà ai, việc
đầu tiên người khách thường để ý đến là sự ngăn nắp, gọn
gàng, sạch sẽ, và cách tiếp đón niềm nở của người vợ.
Điều này phản ảnh rất đúng văn hóa Đông Phương khi cho
rằng, “Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm.”
Chính Đức Maria đã xây nên tổ ấm Nazareth. Mẹ đã làm cho
tổ ấm này trở nên cái nôi hạnh phúc để cùng với Thánh
Giuse nuôi dưỡng và giáo dục Con Thiên Chúa. Mẹ là người
đàn bà, người phụ nữ làm tăng giá trị và sự hãnh diện
của ngôi nhà, đúng hơn là người chủ nhà là thánh Giuse.
Đây cũng là điều mà văn hóa Việt Nam, văn hóa Á Đông đã
từng ca ngợi những người chồng may mắn: “Giầu vì bạn,
sang vì vợ.” Đức Maria là người đầu tiên được nhìn thấy
khi bước vào căn nhà Nazareth.
Tuy nhiên khi nhìn vào mái ấm Nazareth, chúng ta không
được quên những gì mà Thánh sử Mátthêu đã viết về thánh
Giuse.
Trong biến cố trốn chạy qua Ai Cập, Thánh sử ghi lại
những lời thiên thần đã nói với Giuse: “Này ông, dậy đem
Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Ai Cập, và cứ ở đó cho đến
khi tôi báo lại, vì vua Hê-rô-đê sắp tìm giết Hài Nhi
đấy !” (2:13). Và trong khi đang ở Ai Cập: “ Này ông,
dậy đem Hài Nhi và mẹ Người về đất Ít-ra-en, vì những kẻ
tìm giết Hài Nhi đã chết rồi.” (2:20).
Cả hai câu Thánh Kinh trên nói lên trách nhiệm bao bọc,
che chở, và quan tâm lo lắng cho gia đình, cho những
người thân thuộc về người chồng, mà trong trường hợp này
là của Thánh Giuse. Không hề quản ngại gian nan, khốn
khó. Không sợ phải hy sinh chính mình dù là bất cứ lúc
nào, dưới bất cứ hoàn cảnh nào. Thánh Mátthêu ghi rõ,
hai lần Thánh Giuse bị gọi dậy: một lần ban đêm, và một
lần có thể là ban ngày để hoàn thành sứ mạng lo lắng,
bao bọc, và che chở cho sự an nguy của những người thân
trong gia đình. Cả hai trường hợp ấy, Ngài đã mau mắn
“chỗi dậy”. Hình ảnh thánh Giuse cũng chính là hình ảnh
của những người chồng đúng nghĩa, mà ta thường nói: “Đàn
ông xây nhà”.
Nếu mong muốn có một gia đình hạnh phúc. Muốn bảo vệ và
nâng đỡ những người mình thương thì hình ảnh ngôi nhà là
hình ảnh thân thuộc nhất. Người Mỹ có câu: “Home sweet
home” – Không đâu bằng nhà. Và xây dựng một ngôi nhà
hạnh phúc không hẳn là một ngôi nhà vật chất, to lớn, đồ
sộ, nguy nga, tráng lệ với nhiều phòng ốc; đúng hơn, là
ngôi nhà tinh thần, đó là một tâm hồn quảng đại, vị tha,
yêu thương và sẵn sàng hy sinh vì vợ, vì con.
Sau cùng không thể thiếu khi nói về gia đình, là người
con. Trong Gia Đình Thánh Gia, người con đó là Chúa
Giêsu.
Nhưng nói đến những người con, chúng ta không thể không
quan tâm đến giới trẻ hiện nay. Bởi vì ngày nay, các em
cũng đang gặp nhiều cám dỗ, cạm bẫy trong các môi trường
từ nhà ra đến ngoài xã hội. Nhiều em bất hạnh bị sinh ra
trong các gia đình nghèo khổ, túng thiếu rồi bị bỏ rơi,
quên lãng, hoặc bị lợi dụng và hành hạ. Nhiều thai nhi
đã phải chết vì bị phá thai. Các em không bao giờ được
nhìn thấy ánh sáng mặt trời! Điều này khiến chúng ta
phải suy nghĩ đến vai trò, trách nhiệm giáo dục của cha
mẹ… Trong nhà Nazareth: “Giêsu lớn lên trong khôn ngoan
và nhân đức, và ân nghĩa đối với Thiên Chúa và con
người.” (Luca 2: 52). Làm sao để người con được lớn lên
khôn khoan, nhân đức, và ân nghĩa trước Thiên Chúa và
con người? Đây là câu hỏi mà những người làm cha mẹ phải
thường xuyên tự hỏi mình?
“Xin biến đổi gia đình chúng con thành một gia đình
Nazareth khác.
Nơi mà bình an, hoan lạc và yêu thương ngự trị.”
(Mẹ Thánh Têrêsa Calcutta).
Lễ Thánh Gia,
30 tháng 12 năm 2022 |